2002 Voorbeeldposes voor modellen | Een handleiding modelposes
Een handleiding modelposes ondersteunt modellen
1. Inleiding handleiding modelposes
Een boek met modelposes beschrijven en de poses er voor fotograferen is één ding. Maar dan? Dan is het handig om te weten wat de bedoeling is. Ofwel een handleiding is handig. Maar wat zetten we er in?
Waarom wil je een handleiding hebben?
Die handleiding is bedoeld om te helpen, omdat je vaak klachten hoort dat het selecteren van poses zo lastig is. Een tekenclub kocht het boek om de mogelijkheden van de verschillende poses met hun modellen te kunnen bespreken en er inspiratie uit te kunnen halen. En wat was de eerste reactie vanuit de hoek van de modellen: "Ja, maar die standen zijn te moeilijk. Ik weet niet hoe ik dat moet doen." Ok, de boodschap was duidelijk.
Wat moet er dan in een dergelijke handleiding?
Bij een boek met poses hoort een soort handleiding hoe je dat boek gebruiken kunt. Maar wat moet er dan in een handleiding voor levende kunstmodellen opgenomen worden om hen te helpen om de verschillende poses voor kunstenaars onder de knie te krijgen? Hier zijn enkele belangrijke punten die je zou kunnen opnemen in een dergelijke handleiding, want een beetje rondvragen leverde uiteindelijk de volgende indeling op.
Eerst nog even een paar woorden geschiedenis
Levende modellen die zich laten vereeuwigen voor de beeldende kunst zijn al meer dan letterlijk zo oud als de weg naar Rome. In de oudheid was de mens al het meest getekende en geschilderde onderwerp. Modellen werken nu eenmaal vaak inspirerend op kunstenaars. Dat is in al die eeuwen wel gebleken. En dat is vandaag de dag trouwens nog steeds het geval.
Waarom is de drempel zo hoog om model te worden?
Toch is de drempel voor veel mensen om model te worden nog erg hoog. Dat heeft niet alleen te maken met een totaal vertekend beeld van de bezigheden van een model. Het heeft ook te maken met een vreemd idee dat de ronde doet over het werk. Veel mensen zien zelfs het meest onschuldige modelwerk als een soort pornografie. Erotiek in de zuiverste vorm. Iets waar ze niets mee te maken willen hebben. Nu ja, niets? Het is altijd nog met afstand de meest bekeken categorie op internet. Maar ja, dat zijn altijd anderen die daar naar kijken.
Welke poses neem je dan aan als model?
Heb je dan toch de drempel genomen om wat bij te gaan verdienen als kunstmodel, dan stuit je op de vraag welke poses je in moet gaan nemen. Een creatieve instelling is erg gemakkelijk als model. Dan bedenk je eenvoudiger welke standen je aan kunst nemen. Maar niet iedereen is even creatief. Dan is het werk van model nog steeds niet onmogelijk, maar het "probleem" om aan goede standen te komen blijft. Want opmerkelijk genoeg moet je daarbij niet al te veel hulp verwachten van de kant van docenten, kunstenaars, modellenregelaars en dergelijke. Ook daar schiet de fantasie al snel te kort.
En daarom is het boek "2002 modelposes" speciaal samengesteld door een ervaren model en twee ervaren modeltekenaars die ook actief zijn als fotograaf. En het boek voorziet zeker in een behoefte.
Het is een ideaal communicatiemiddel voor modellen en kunstenaars/fotografen/docenten om poses af te spreken en uit te leggen. Het uitleggen van een houding is namelijk minder eenvoudig dan het lijkt. Iets dat ieder ervaren model kan beamen.
2. Rol van het levende model
Wat wordt er van het model verwacht?
Sommige modellen kun je als docent ontvangen en ze gaan zelfstandig aan het werk, de ene pose vloeit schijnbaar moeiteloos voort uit de vorige. Als je die modellen een tijd geeft dat de pose duren moet dan is dat voor hen al voldoende. Veel docenten, zeker voor beginnende tekenaars die nog veel aandacht nodig hebben, vinden dat geweldig. Dergelijke modellen ontlasten je als docent namelijk enorm. Maar dat soort modellen is vrij schaars. Het zijn meestal de wat oudere, meer door de wol geverfde modellen die zo kunnen werken.
Meer beginnende modellen willen toch wel graag instructie wat er van ze verwacht wordt. En wat terugkoppeling over de gang van zaken tijdens een pose is ook wel prettig en goed voor de zelfverzekerdheid. Vraag als model desnoods in de pauze even na bij de docent of kunstenaar of je poses zijn wat men in gedachten had.
Onderscheid tussen poses voor tekenen, schilderen en fotografie
Tekenen
Poseren voor tekenen betekent meestal relatief korte poses. Het begint in theorie met extreem snelle poses van 20 seconden maar de meeste tekenaars en modellen starten met 1 minuut als ondergrens voor een zeer snelle schets waarin alleen de essentie van de houding maar vastgelegd kan worden. Hoe langer de pose wordt, hoe meer detail er aan de tekening of schilderij toegevoegd kan worden. Maar er zit wel een bovengrens aan. Na pakweg een kwartier tot twintig minuten is alles wel getekend dat getekend kan worden. Langere poses hebben voor tekenen niet veel zin meer. Deze tijden kunnen per tekenclub flink verschillen.
Schilderen
Dat ligt anders met poseren voor schilderen. Dan kan een pose zelfs enkele sessies in beslag nemen, afhankelijk van de gekozen schildertechniek. Zeker de technieken uit de Gouden Eeuw, die nog hier en daar gedoceerd worden, vragen meerdere sessies. Want deze schilderijen worden uit steeds nieuwe lagen transparante verf opgebouwd. Maar de pose van het model moet wel voor iedere laag hetzelfde zijn.
Fotografie
Bij fotografie wisselt het model steeds iets van houding, samen met de fotograaf op zoek naar een mooie opname. Je maakt meestal geen echte afspraken vooraf. Hooguit een soort van beginstand waar dan verdere improvisatie op komt.
3. Samenwerking en communicatie tussen model en kunstenaar
Het is van belang dat de communicatie met de kunstenaars (inclusief docenten, modellenregelaars en fotografen) goed is. Een wat onzeker model dat niet 100% lekker in haar vel zit, zal dat vrijwel altijd uitstralen. Dus het is van groot belang dat het model zich lekker ontspannen en vrij kan voelen. De houding van de kunstenaar is daarbij van groot belang. Het is fijn als je je als model betrokken kunt voelen. Veel kunstenaars voelen dat wel en die moedigen je als model ook wel aan, ook om vragen te stellen en eventuele zorgen te delen. Het is zaak om hier van beide kanten op te letten en er goed mee om te gaan.
4. Poseren voor tekeningen en schilderijen
"Kun je die pose echt wel volhouden?" vraagt men vaak aan me als ik poseer. En het antwoord is altijd "Ja," want anders zou ik er niet aan beginnen. Als ervaren model weet je gewoon waar je grenzen liggen. Je weet wat kunt en wat je niet kunt. Het grote risico als model is het afknellen van bloedvaten. Dat leidt tot zogenaamde "slapende" ledematen. Beginnende modellen hebben nog wel eens de neiging om zichzelf te overschatten.
Slapende ledematen moet je voorkomen
Slapende armen of benen zijn niet alleen lastig, maar een te lange blokkade van bepaalde bloedvaten kan leiden tot flauwtes en zelfs compleet flauwvallen. En dat is niet alleen vervelend voor het model zelf, maar ook voor de tekenaars die daar bezig zijn. Bij korte poses voor tekeningen speelt dit niet zo, maar bij langere poses voor beeldhouwen en schilderen is het risico zeker niet uit te sluiten.
Communiceer dit ook met de deelnemers. Die werken ook een stuk prettiger met een model dat zich van de effecten en gevaren van bepaalde poses bewust is.
5. Poseren voor fotografie
Fotograferen voor fotografie varieert enorm per fotograaf. Sommige fotografen kunnen tijden lang op een bepaalde pose van het model zitten te broeden voordat het helemaal naar hun zin is. Anderen laten vooral het model bewegen en het initiatief tot poses nemen. Er wordt dan een groot aantal foto's geschoten, waarbij een groot deel nooit gebruikt zal gaan worden.
Weet je aan te passen aan uitersten
Je gaat als fotomodel deze beide uitersten tegenkomen en daar zul je je op aan moeten gaan passen. Dat is niet erg, als je het maar weet. Het is wel handig als je beschikt over veel korte poses, omdat er dus soms grote series foto's geschoten worden. Het is wel leuk als je als model de kans krijgt om meer dynamische poses uit te proberen.
6. Expressie en uitdrukking spelen een belangrijke rol
Houding en gezichtsuitdrukking spelen een belangrijke rol bij het overbrengen van emoties en expressie. Dat is echt nauwelijks aan te leren uit een handleiding of een boek. Dat moet je oefenen en liefst tegenover iemand die je tegen durft te spreken en een eigen mening geeft. Daar leer je namelijk heel veel van.
Expressie en mimiek leren kost tijd
Accepteer dat het een tijdje duurt voor je echt goed met expressie en mimiek uit de voeten kunt. Zelf heb ik heel goede ervaringen met een opleiding voor toneelspelen. Als je eenmaal hebt moeten leren hoe je een aardappel uit moet beelden, dan draai je voor wat mimiek je hand ook niet meer om. Overigens zit het verschil hier niet in grootse gebaren. Het is vaak meer een kwestie van subtiele veranderingen en hoe juist die in een pose een groot verschil kunnen maken.
7. Kleding en styling zijn van groot belang
Het belangrijkste van kleding is, dat je je er goed in voelt. Maar hoe weet je welke kleding goed voor je is? En wat je met kleding kunt bereiken? Als model is het goed om je daar terdege in te verdiepen.
Leer meer over styling en kleding
Ga op zoek naar informatie over geschikte kleding en styling. En probeer te leren hoe dat afhankelijk is van het thema dat uitgewerkt gaat worden. Pak altijd de kans aan als er een mogelijkheid is om samen te werken met stylisten of adviseurs als je zelf specifieke kledingstukken mee moet brengen.
8. Leer dat comfort een ongrijpbaar en persoonlijk begrip is
Comfort is niet alleen afhankelijk van voldoende pauzes. Zorg als model altijd dat je goed weet wat comfort voor jou is. Comfort tijdens het poseren is belangrijk. En dan niet alleen wat betreft het vasthouden van je poses en dergelijke. Dat lukt vaak wel en als je regelmatig pauzes neemt kom je ook een heel eind. Maar je moet altijd het gevoel hebben serieus genomen te worden.
Een model is meer dan een onvermijdelijke kostenpost
9. Wordt er een creatieve bijdrage van het model verwacht?
Sommige docenten moedigen het aan als een model de nodige creatieve input levert en bereid is om zelfstandig te werken. Anderen hebben liever wat meer controle over het model en schrijven poses en houdingen tot op detail voor. Met beide aanpakken zul je uit de voeten moeten kunnen als je regelmatig opdrachten wilt hebben.
Hoe meer poses hoe beter
Het kan in elk geval geen kwaad om over een fors aantal poses te kunnen beschikken en dat je de flexibiliteit hebt om allerlei variaties op poses uit te proberen. Als model heb je nooit teveel mogelijkheden. Naarmate men je leert kennen en weet wat je kunt, zul je vanzelf meer vrijheid gaan krijgen.
10. Straal als model altijd professionaliteit uit
Het is van belang dat je als model laat zien dat je over de nodige professionaliteit tijdens de sessie beschikt. Er wordt toch echt een respectvolle omgang met kunstenaars en de manier waarop er door hen gewerkt wordt, verwacht. En terecht, want daar betaalt men je ook voor.
11. Positieve en constructieve feedback
Probeer als model altijd wat feedback na de sessie te krijgen, zeker als je het modelwerk nog niet zolang doet. Dan zal er vaak nog wel wat ruimte voor verbetering zijn. Als men ziet dat je open staat voor feedback en er ook iets mee doet, dan kan feedback zeker bijdragen aan het verder verbeteren van de samenwerking. En kom als model ook rustig met constructieve feedback want ook kunstenaars verbeteren graag waar ze mee bezig zijn. Maar houdt het altijd positief en constructief.
12. Beloning en erkenning
Bespreek vooral hoe je als model wordt beloond. Maar zeker bij fotografie krijg je ook te maken met rechten. Je wordt als model niet altijd erkend voor jouw bijdrage, hoewel daar wel wettelijke regels voor zijn. Er is vrijwel geen tekenclub die deze rechten respecteert.
Maar je hebt recht op vermelding bij publicaties, credits voor extra bijdragen en eventuele compensatie als er een kunstwerk wordt verkocht waar jij herkenbaar op staat. Hecht je waarde aan dit soort zaken, regel het dan goed voordat je aan een sessie begint.
13. Contactgegevens zijn belangrijk
Verstrek contactgegevens voor verdere communicatie of vragen. Zeker in het begin is een gewoon e-mailadres al voldoende, eventueel uit te breiden met een mobiel telefoonnummer. Maar het is aan te raden om daar mee te wachten tot je de opdrachtgever wat beter kent.
14. Voorbeelden en visualisatie
Het is bij modelfoto's vaak lastig om uit te leggen wat je nu bedoelt en hoe je een bepaalde pose nu eigenlijk ziet. Dan is een voorbeeld wel zo handig. Heb je een bepaald tekentalent dan kun je een pose misschien ook wel grofweg schetsen, maar dat is niet iedereen gegeven. Maar het opnemen van afbeeldingen of illustraties van verschillende gewenste poses zullen zeker helpen bij het begrip. Er zijn ook boeken met vele voorbeelden zoals [Dit boek]
15. Disclaimer met alle afspraken
Maak duidelijke afspraken over het gebruik van foto's of kunstwerken waar het model in voorkomt. Wat mag wel of niet? Hoe zit het met vergoedingen?
Een goed gestructureerde handleiding zal niet alleen helpen bij het efficiënt uitvoeren van de fotoshoot of tekensessie, maar ook bij het opbouwen van een positieve en professionele relatie tussen kunstenaars en modellen. Het is belangrijk om de handleiding aan te passen aan de specifieke behoeften van de kunstenaars, de tekenclub en de aard van de sessies.
 |
| De definitieve oplossing voor iedereen, die naar boeken met modelposes zoekt. (artist impression) |
